The Luwian word for ‘city, town’

Abstract

The Luwian corpus written in Anatolian hieroglyphs consists of about 300 inscriptions. Though this is sufficiently large that Luwian is mostly understood, not all words are known in full writing. One of those is the word for ‘city, town’. Since cities play an important role in Luwian monumental inscriptions, it is remarkable that the word for such a central concept is still unknown. Using a multi-modal approach, combing orthographic, morphological, iconographical and archaeological analysis, I argue that the word for ‘city’ is /allamminna/i-/ ‘fortified settlement > city tout court’, and that the hieroglyph for ‘city’ depicts a merlon, a raised section of a fortification’s battlement, thus linking it to the Hittite tower-vessels that express the relationship between city and fortifications in a material way. The identification of /allamminna/i-/ also impacts the analysis of other Hittite and Luwian words that are hitherto not well understood or not understood at all. Furthermore, it increases our understanding of aspects of the material world and of the cultural and linguistic interactions between Anatolian and Syrian societies. Finally, it illustrates the impact of Luwian and Luwians on Hittite society.

Özet

Anadolu hiyeroglifleriyle yazılmış Luvice külliyatı yaklaşık 300 yazıttan oluşmaktadır. Bu sayı, Luvice’nin çoğunlukla anlaşılmasını sağlayacak kadar çok olmasına rağmen, tüm kelimelerin tam yazılışı bilinmemektedir. Bunlardan biri ‘şehir, kasaba’ kelimesidir. Luvi anıtsal yazıtlarında şehirler önemli bir rol oynadığından, bu kadar merkezi bir kavrama ait kelimenin hala bilinmemesi dikkat çekicidir. Bu makalede, morfolojik, ikonografik, arkeolojik ve imla analizlerini birleştiren çok modelli bir yaklaşım kullanarak, ‘şehir’ kelimesinin /allamminna/i-/ ‘müstahkem yerleşim > şehir tout court’ olduğu ve ‘şehir’ hiyeroglifinin bir surun yükseltilmiş bir bölümü olan mazgal dişlerini tasvir ettiği, böylece şehir ve surlar arasındaki ilişkiyi maddi bir şekilde ifade eden Hitit kule biçimli kaplarıyla bağlantı kurduğu iddia edilmektedir. /allamminna/i-/ kelimesinin tanımlanması, şimdiye kadar iyi anlaşılmamış veya hiç anlaşılmamış diğer Hititçe ve Luvice kelimelerin analizini de etkilemektedir. Ayrıca, maddi dünyanın unsurları ile Anadolu ve Suriye toplumları arasındaki kültürel ve dilsel etkileşimler hakkındaki anlayışımızı artırmaktadır. Son olarak, Luvice ve Luvilerin Hitit toplumu üzerindeki etkisini göstermektedir.