Hostname: page-component-cd9895bd7-gbm5v Total loading time: 0 Render date: 2024-12-28T13:39:27.707Z Has data issue: false hasContentIssue false
  • English
  • Français

The Teutonic crusade in Prussia: reconstruction of a medieval fortified settlement complex at Unisław

Published online by Cambridge University Press:  12 June 2019

Marcin Wiewióra ,
Bogusz Wasik ,
Paweł Molewski ,
Monika Badura ,
Karolina Maciejewska ,
Daniel Makowiecki ,
Paweł Moszczyński ,
Krzysztof Misiewicz ,
Wiesław Małkowski  and
Miron Bogacki
...Show all authors
Marcin Wiewióra*
Affiliation:
Nicolaus Copernicus University in Toruń (NCU), Institute of Archaeology, Szosa Bydgoska 44/48, Toruń, Poland
Bogusz Wasik
Affiliation:
Nicolaus Copernicus University in Toruń (NCU), Institute of Archaeology, Szosa Bydgoska 44/48, Toruń, Poland
Paweł Molewski
Affiliation:
NCU, Faculty of Earth Science, Lwowska 1, Toruń, Poland
Monika Badura
Affiliation:
University of Gdańsk, Faculty of Biology, Wita Stwosza 59, Gdańsk, Poland
Karolina Maciejewska
Affiliation:
University of Gdańsk, Faculty of Biology, Wita Stwosza 59, Gdańsk, Poland
Daniel Makowiecki
Affiliation:
Nicolaus Copernicus University in Toruń (NCU), Institute of Archaeology, Szosa Bydgoska 44/48, Toruń, Poland
Paweł Moszczyński
Affiliation:
Nicolaus Copernicus University in Toruń (NCU), Institute of Archaeology, Szosa Bydgoska 44/48, Toruń, Poland
Krzysztof Misiewicz
Affiliation:
Warsaw University, Institute of Archaeology, Krakowskie Przedmieście 26/28, Warszawa, Poland
Wiesław Małkowski
Affiliation:
Warsaw University, Institute of Archaeology, Krakowskie Przedmieście 26/28, Warszawa, Poland
Miron Bogacki
Affiliation:
Warsaw University, Institute of Archaeology, Krakowskie Przedmieście 26/28, Warszawa, Poland
Sebastian Tyszkowski
Affiliation:
Polish Academy of Science, Institute of Geography and Spatial Organization, ul. Kopernika 19, Toruń, Poland
*
*Author for correspondence (Email: mwiewiora@wp.pl)
Get access Rights & Permissions [Opens in a new window]

Abstract

Archaeological investigations at Unisław in western Poland have revealed a previously unknown stronghold of the Teutonic Order—the first of its type discovered in Prussia. Comprising a timber-and-earth fortress erected on an older Slavic settlement, the complex functioned up to the AD 1320s, before being replaced by a masonry castle. This new evidence illuminates how such strongholds developed during the colonisation and formative years of the State of the Teutonic Order, and highlights the need for the reconsideration of assumptions concerning the associated architecture.

Keywords

PolandChełmno LandTeutonic Orderstrongholdcastle
Type
Research
Information
Antiquity , Volume 93 , Issue 369 , June 2019 , pp. 752 - 771
Copyright
Copyright © Antiquity Publications Ltd, 2019 

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

References

Arszyński, M. 2010. Architektura warowna zakonu krzyżackiego w Prusach, in Pospieszna, B. (ed.) Fundacje artystyczne na terenie państwa krzyżackiego w Prusach, t. II: Eseje: 7–45. Malbork: Muzeum Zamkowe.Google Scholar
Bartoszewicz, H. 1996. Drogi handlowe ziemi chełmińskiej w XV–XVI w. Miscellanea Historico-Archivistica 6: 43–64.Google Scholar
Böhme, W., von der Dollen, B., Kerber, D., Mecksepr, C., Schock-Werner, B. & Zeune, J.. 1999. Burgen im Mitteleuropa. Ein handbuch. Stuttgart: Konrad Theiss.Google Scholar
Bronk Ramsey, C. & Lee, S.. 2013. Recent and phased development of the program OxCal. Radiocarbon 55: 720–30. https://doi.org/10.1017/S0033822200057878Google Scholar
Chudziak, W. & Kurzyńska, M.. 2012. Wczesne średniowiecze, in Wiewióra, M. (ed.) Zamek w Grudziądzu. Studia i materiały: 173–89. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.Google Scholar
Czaja, R. 2000. Miasta i ich posiadłości ziemskie w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach, in Nowak, Z.H. (ed.) Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach. Podziały administracyjne i kościelne od XIII do XVI wieku: 45–65. Toruń:Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.Google Scholar
David, A., Linford, N. & Linford, P.. 2008. Geophysical survey in archaeological field evaluation. London: English Heritage.Google Scholar
Dembińska, M. 1978. Pożywienie, in Hensel, W. & Pazdura, J. (ed.) Historia kultury materialnej Polski w zarysie, t. I. Od VII do XII w.: 289–99. Wrocław-Gdańsk: Ossolineum.Google Scholar
Durdik, T. 1993. Mitteleuropäische Kastelleein möglisches Vorbild der Ordensbrurgenarchitekten im Baltikum, in Drake, K. (ed.) Castella Maris Baltici 1 (Archaeologica Medii Aevi Finlandiae 1): 45–50. Sweden: Aarhus Universitetsforlag.Google Scholar
Durdik, T. 2000. Ilustrovaná encyklopedie českých hradů. Prague: Libri.Google Scholar
Dygo, M. 2008. Początki i budowa władztwa zakonu krzyżackiego (1226–1309), in Kubicka, E. & Kwiatkowski, K. (ed.) Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach. Władza i społeczeństwo: 53–78. Warszawa: Wydawnictwo PWN.Google Scholar
Guerquin, B. 1984. Zamki w Polsce. Warszawa: Arkady.Google Scholar
Herrmann, C. 2007. Mittelalterliche Architektur im Preussenland. Untersuchungen zur Frage der Kunstlandschaft und –Geographie. Petersberg-Olsztyn: Michael Imhof.Google Scholar
Herrmann, J. 1986. Burgen und Befestgungen des 12. und 13. Jh. in landesherlicher Teritorialpolitik und bäuerlicher Siedlung in der weiteren Umgebun von Berlin. Zeitschrift für Archäologie 20: 201–35.Google Scholar
Higham, R. & Barker, P.. 1995. Timber castles. Mechanicsburg (PA): Stackpole Books.Google Scholar
Jasiński, T. 1992. Okoliczności nadania ziemi chełmińskiej krzyżakom w 1228 roku w świetle dokumentu łowickiego, in Nowak, Z.H. (ed.) Balticum. Studia z dziejów polityki, gospodarki i kultury XII–XVII wieku, ofiarowane Marianowi Biskupowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin: 151–63. Toruń: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego.Google Scholar
Jasiński, T. 1994. Złota Bulla Fryderyka II dla zakonu krzyżackiego z roku rzekomo 1226. Roczniki Historyczne 60: 107–54.Google Scholar
Jóźwiak, S. 1997. Powstanie i rozwój struktury administracyjno terytorialnej zakonu krzyżackiego na Kujawach i ziemi chełmińskiej w latach 1246–1343. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.Google Scholar
Jóźwiak, S. 2001. Centralne i terytorialne organy władzy zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1228–1410. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.Google Scholar
Kajzer, L. 1993. Zamki i społeczeństwo. Przemiany architektury i budownictwa obronnego w Polsce w X–XVIII wieku. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.Google Scholar
Kąsinowski, A. 1970. Podstawowe zasady murarstwa gotyckiego na Pomorzu Zachodnim. Studia z Dziejów Rzemiosła i Przemysłu 10: 47–131.Google Scholar
Kola, A. 1991. Grody ziemi chełmińskiej w późnym średniowieczu. Toruń: Toruńskie Towarzystwo Naukowe.Google Scholar
Kondracki, J. 1998. Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.Google Scholar
Kozłowska, M. & Kozłowski, I.. 1988. Szczegółowa mapa geologiczna Polski, arkusz Unisław (281). Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny.Google Scholar
Kozłowska, M. & Kozłowski, I.. 1990. Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000, arkusz Unisław (281). Warszawa: Państwowy Instytut GeologicznyGoogle Scholar
Kruppé, J. 1981. Garncarstwo późnośredniowieczne w Polsce. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.Google Scholar
Lasek, P. 2013. Turris fortissimo nomen Domini. Murowane wieże mieszkalne w Królestwie Polskim od 1300 r. do połowy XVI w. Warszawa: Instytut Sztuki PAN.Google Scholar
Liessem, U. 1996. Die Bauten des Deutschen Ordens in Koblenz bis zum Ende des 13. Jahrhunderts. Forschungen zu Burgen und Schlössern 2: 49–59.Google Scholar
Makowiecki, D. 2003. The usefulness of archaeozoological research in studies on the reconstruction of the natural environment. Archeozoologia 21: 103–20.Google Scholar
Mirek, Z., Piękoś-Mirkowa, H., Zając, A. & Zając, M.. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland: a checklist. Kraków: Polish Academy of Sciences.Google Scholar
Molewski, P., Wasik, B. & Wiewióra, M.. 2018. An attempt to reconstruct selected elements of the original site topography of the Teutonic castles at Unisław and Starogród (Chełmno Land, northern Poland) based on archaeological and cartographic data. Bulletin of Geography, Physical Geography Series 14: 15–26. https://doi.org/10.2478/bgeo-2018-0012Google Scholar
Pluskowski, A. 2013. The archaeology of the Prussian crusade: holy war and colonisation. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203079867Google Scholar
Pluskowski, A., Boas, A.J. & Gerrard, C.. 2011a. The ecology of crusading: investigating the environmental impact of holy war and colonisation at the frontiers of medieval Europe. Medieval Archaeology 55: 192–225. https://doi.org/10.1179/174581711X13103897378564Google Scholar
Pluskowski, A., Brown, A.B., Shillito, L.-M., Seetah, K., Makowiecki, D., Jarzebowski, M., Klavins, K. & Kreem, J.. 2011b. The ‘Ecology of Crusading’ project: new research on medieval Baltic landscapes. Antiquity Project Gallery 85(328). Available at: http://www.antiquity.ac.uk/projgall/pluskowski328/ (accessed 10 March 2019).Google Scholar
Poliński, D. 2003. Późnośredniowieczne osadnictwo wiejskie w ziemi chełmińskiej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.Google Scholar
Poliński, D. 2006. Wczesne warownie krzyżackie w Prusach w kontekście miejscowych obiektów obronnych o umocnieniach drewniano-ziemnych. Archaeologia Historica Polona 16: 41–61.Google Scholar
Poliński, D. 2013. Pień. Siedziba krzyżackich prokuratorów w ziemi chełmińskiej. Toruń: Nicolaus Copernicus University.Google Scholar
Reitz, E.J. & Wing, E.S.. 1999. Zooarchaeology. Cambridge: Cambridge University Press.Google Scholar
Reimer, P.J. et al. 2013. IntCal13 and Marine13 radiocarbon age calibration curves 0–50 000 years cal BP. Radiocarbon 55: 1869–887. https://doi.org/10.2458/azu_js_rc.55.16947Google Scholar
Skibiński, S. 1994. Jeszcze raz w kwestii genezy regularnego zamku krzyżackiego, in Woźniak, M. (ed.) Sztuka Prus XIII–XVIII wieku: 27–38. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.Google Scholar
Strzelczyk, J. 2003. Proso zwyczajne (Panicum miliaceum L.) we wczesnym średniowieczu Wielkopolski (Prace Zakładu Biogeografii i Paleoekologii UAM 2). Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.Google Scholar
Torbus, T. 1998. Die Konventsburgen im Deutschordensland Preußen. München: Oldenbourg.Google Scholar
Voelky, C.P. 1885–1887. Urkundenbuch des Bisthums Culm. Danzig: Commissionsverlag von Theodor Bertling.Google Scholar
Wasik, B. 2016a. Początki krzyżackich zamków na ziemi chełmińskiej. Pierwsze warownie i obiekty murowane. Archaeologia Historica Polona 24: 233–60. https://doi.org/10.12775/AHP.2016.011Google Scholar
Wasik, B. 2016b. Budownictwo zamkowe na ziemi chełmińskiej (od XIII do XV wieku). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.Google Scholar
Wasik, B. & Wiewióra, M.. 2016. Castle building techniques in the Teutonic Order's State in Prussia based on examples of selected convent houses in the Chełmno Land, in the light of recent studies. Castellologica Bohemica 15: 74–93.Google Scholar
Wenta, J. 2003. Kronika Piotra z Dusburga. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.Google Scholar