Hostname: page-component-78c5997874-t5tsf Total loading time: 0 Render date: 2024-11-10T08:25:01.521Z Has data issue: false hasContentIssue false
  • English
  • Français

The Dragoman and the Scholar: Two Polish Translations of Saʿdi’s Golestān

Published online by Cambridge University Press:  01 January 2022

Mateusz M. Kłagisz Open the ORCID record for Mateusz M. Kłagisz [Opens in a new window]  and
Renata Rusek-Kowalska Open the ORCID record for Renata Rusek-Kowalska [Opens in a new window]
Mateusz M. Kłagisz
Affiliation:
Department of Iranian Studies at the Jagiellonian University, Kraków, Poland
Renata Rusek-Kowalska
Affiliation:
Department of Iranian Studies at the Jagiellonian University, Kraków, Poland
Get access Rights & Permissions [Opens in a new window]

Abstract

This article discusses two Polish translations of Saʿdi’s Golestān, prepared by Samuel Otwinowski and Wojciech Biberstein-Kazimirski (alias Albert Kazimirski de Biberstein) and published in 1879 and 1876 respectively. Though edited at the end of the nineteenth century, Otwinowski's translation had been originally completed in the first half of the seventeenth century and is assumed to be the first one or one of the very first renderings of Saʿdi's work into a European language. The question that remains unresolved is whether or not Otwinowski's translation, despite being unpublished, was known to seventeenth- and eighteenth-century Polish poets. One can find some stories and motifs “picked” from Saʿdi’s Golestān in their poetry, but they seem more likely to have been influenced by non-Polish renderings. This article describes the different translation strategies adopted by the two translators, the literarily gifted dragoman Otwinowski and the nineteenth-century philologist Biberstein Kazimirski.

Keywords

SaʿdiGolestānOtwinowskiKazimirskiPolish TranslationCultural MobilityWisdom Literature
Type
Articles
Information
Iranian Studies , Volume 52 , Issue 5-6: Special Section: Saʿdi at Large , November 2019 , pp. 761 - 783
Copyright
Copyright © Association For Iranian Studies, Inc 2019

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

References

Baranowski, Bohdan. “Znajomość języka tureckiego w dawnej Polsce (do połowy XVII wieku).” Rocznik Orjentalistyczny 14 (1938): 9–37.Google Scholar
Baranowski, Bohdan. “Najdawniejsze polskie przekłady z literatury orientalnej.” Prace polonistyczne 5 (1947): 33–48.Google Scholar
Baranowski, Bohdan. Znajomość Wschodu w dawnej Polsce do XVIII wieku. Łódź: Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, 1950.Google Scholar
Baranowski, Bohdan. Polsko-azerbejdżańskie stosunki kulturalne w pierwszej połowie XIX wieku. Wrocław: Ossolineum, 1979.Google Scholar
Brancaforte, Elio. “Persian Words of Wisdom Travel to the West. Seventeenth-Century European Translations of Sa'di's Gulistan.” Daphnis 45 (2017): 450–72.CrossRefGoogle Scholar
Büyükkarcı Yılmaz, Fatma. “On Gulistan's Turkish (Re)translations: A Chronological Survey Through Paratextual Data.” In Studies from a Retranslation Culture. The Turkish Context, ed. Albachten, Özlem Berk and Gürçağlar, Şehnaz Tahir, 11–27. Berlin: Springer, 2019.CrossRefGoogle Scholar
Czartoryski, Adam K. Myśli o pismach polskich z uwagami, nad sposobem pisania w rozmaitych materyach. Wilno: J. Zawadzki, 1810.Google Scholar
Gazda, Grzegorz ed. Słownik rodzajów i gatunków literackich. Warszawa: PWN, 2012.Google Scholar
Grabowski, Tadeusz, Literatura aryańska w Polsce 1560–1660. Kraków: Spółka Wydawnicza Polska, 1908.Google Scholar
Graf, Karl Heinrich. Moslicheddin Sadi's Rosengarten. Leipzig: F.A. Brockhaus, 1846.Google Scholar
Greenblatt, Stephen. “Cultural mobility: an introduction.” In Cultural Mobility: A Manifesto, ed. Greenblatt, Stephen, 1–23. Cambridge: Cambridge University Press, 2010.Google Scholar
Janowski, Jan N. Correspondence. Vol. IV. MS 3685. Biblioteka Jagiellońska, Kraków.Google Scholar
Jezierski, Feliks. “Gulistan, to jest Ogród różany S’adego z Szyrazu, z oryginału perskiego przełożył W. z Bibersteinu Kazimirski. Paryż, nakładem Biblioteki Kórnickiéj. 1876.” Biblioteka Warszawska 1 (1877): 464–74.Google Scholar
Katouzian, Homa. Saʿdi. The Poet of Life, Love and Compassion. Oxford: Oneworld, 2006.Google Scholar
Kieniewicz, Stefan, ed. Polski Słownik Biograficzny. Vol. XXVI(1). Wrocław: PWN, 1979.Google Scholar
Kochanowski, Jan. Dzieła polskie. Vols. I–III. Warszawa: PIW, 1953.Google Scholar
Kochanowski, Jan. Kto mi dał skrzydła [Who Hath Bewinged Me]. Trans. Bałuk-Ulewiczowa, Teresa. Kraków: Jagiellonian University, 2012.Google Scholar
Kołodziejczyk, Dariusz. The Crimean Khanate and Poland-Lithuania. International Diplomacy on the European Priphery (15th–18th Century): A Study of Peace Treaties Followed by Annotated Documents. Leiden: Brill, 2011.CrossRefGoogle Scholar
Krasnowolska, Anna, and Rusek-Kowalska, Renata, eds. Lucjan Siemieński i Karol Załuski o literaturze perskiej. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2018.Google Scholar
Kraszewski, Józef I. Athenaeum. Vol. V. Wilno: Teofil Glücksberg, 1841.Google Scholar
Kraszewski, Józef I. Athenaeum. Vol. I. Wilno: Teofil Glücksberg, 1842.Google Scholar
Kraszewski, Józef I. Podróże i poselstwa polskie do Turcyi. Kraków: Wydawnictwo Biblioteki Polskiej, 1860.Google Scholar
LeVen, Pauline A. The Many-Headed Muse: Tradition and Innovation in Late Classical Greek Lyric Poetry. Cambridge: Cambridge University Press, 2014.Google Scholar
Łoś, Jan. Pamiętniki janczara czyli kronika turecka Konstantego z Ostrowicy napisana między r. 1496 a 1501. Kraków: Akademia Umiejętności, 1912.Google Scholar
Machalski, Franciszek. “W 700-lecie „Gulistanu” Sa'diego z Szyrazu.” Przegląd Orientalistyczny 3(27) (1958): 243–53.Google Scholar
Machalski, Franciszek. “La littérature de l’Iran en Pologne (apreçu bio-bibliographique).” In Hommage universel : actes du Congrès de Shiraz 1971 et autres études rédigées à l’occasion du 2500e anniversaire de la fondation de l’Empire Perse, vol. 3, ed. Duchesne-Guillemin, Jacques, Lecoq, Pierre, and Kellens, Jean, 397–410. Téhèran: Bibliothèque Pahlavi, 1974.Google Scholar
Muchliński, Antoni. Źródłosłownik wyrazów, które przeszły, wprost czy pośrednio, do naszej mowy z języków wschodnich, tudzież mających obopólną analogję co do brzmienia lub znaczenia, z dołączeniem zbiorku wyrazów, przeniesionych z Polski do języka tureckiego. Petersburg: Cesarska Akademia Nauk, 1858.Google Scholar
Nosowski, Jerzy. Polska literatura polemiczno-antyislamistyczna XVI, XVII i XVIII w. Vol. I–II. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1974.Google Scholar
Olkusz, Wiesław. “Zapomniana dyskusja wokół polskich przekładów ‘Gulistanu’ Saʿdiego: z dziejów recepcji literatur Wschodu w dobie pozytywizmu.” Pamiętnik Literacki 81, no. 3 (1990): 183–96.Google Scholar
Potocki, Wacław. Ogród fraszek. Vol. I–II. Lwów: Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej, 1907.Google Scholar
Prejs, Marek. Egzotyzm w literaturze staropolskiej Wybrane problemy. Warszawa: WPUW ILP, 1999.Google Scholar
Reychman, Jan. Znajomość i nauczanie języków orientalnych w Polsce XVIII w. Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, 1950.Google Scholar
Reychman, Jan. “Kazimirski (Kazimierski) Bibersztein Wojciech (Adalbert, (Albert).” In Polski Słownik Biograficzny. Vol. XII, ed. Rostworowski, Emanuel, 295–7. Wrocław: PWN, 1966–67.Google Scholar
Saʿdi. “Golestān.” In Kolliyāt-e Saʿdi, ed. Foruqi, Mohammad Ali. Tehrān: Hermes, 1386 (2007–8).Google Scholar
Saʿdi. Gulistan ou Le parterre-de-fleurs du Cheikh Moslih-Eddin Sadi de Chiraz. Trans. Sémelet, Nicolas. Paris: Imprimerie Royale, 1834.Google Scholar
Saʿdi. Gulistan ou parterre des roses. Trans. Defrémery, Charles-François. Paris: Librairie de Firmin Didot Frères, Fils et Cie, 1858.Google Scholar
Saʿdi. Gulistan, to jest ogród różany Saadego z Szyrazu. Trans. Kazimirski, Wojciech z Bibersteina. Paris: Biblioteka Kórnicka, 1876.Google Scholar
Saʿdi. Perska księga na polski język przełożona od Jmci Pana Samuela Otwinowskiego, Sekretarza J. Kr. Mci, nazwana Giulistan to jest Ogród Różany. Trans. Otwinowski, Samuel, ed. Janicki, Ignacy. Warszawa: Biblioteka Ordynacyi Krasińskich. 1879.Google Scholar
Schwab, Raymond. La Renaissance Orientale. Paris: Payot, 1950.Google Scholar
Siemieński, Lucjan. Biszen i Menisze. Ustęp z Firdussego poematu Szach-namech. Warszawa: Biblioteka Warszawska, 1855.Google Scholar
Siemieński, Lucjan. “Sa’dy z Szyrazu i jego Gulistan.” Kronika Rodzinna 14–15 (1876) 209–11, 229–30.Google Scholar
Stachowski, Stanisław. Słownik historyczno-etymologiczny turcyzmów w języku polskim. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2013.Google Scholar
Święcicki, Julian A. “Najnowsze prace oryentalistów polskich za granicą.” Ateneum: Pismo naukowe i literackie 4, no. 1 (1879): 90–121.Google Scholar
Tazbir, Janusz, Arianie i katolicy. Warszawa: Książka i Wiedza, 1971.Google Scholar
Tazbir, Janusz, Kultura szlachecka w Polsce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978.Google Scholar
Turowska-Barowa, Irena. “Powieści Wschodnie Ignacego Krasickiego.” Pamiętnik Literacki 30 (1933): 249–61.Google Scholar
Turowska-Barowa, Irena. “Echa orjentalne w literaturze stanisławowskiej.” In Prace historyczno-literackie: księga zbiorowa ku czci Ignacego Chrzanowskiego, 205–15. Kraków: W.L. Anczyc i S-ka, 1936.Google Scholar
Turska-Barowa, Irena. “Zapomniany orientalista polski. W pięćdziesiąta rocznicę zgonu Wojciecha Kazimirskiego,” Przegląd Współczesny 65, no. 192 (1938): 109–22.Google Scholar
Wrześniewska, Marja. “Uwagi o Gulistanie i fraszce polskiej.” Lwów Literacki 1, no. 3 (1937): 5.Google Scholar
Zachara, Maria. “Sylwy—dokument szlacheckiej kultury umysłowej w XVII wieku.” In Z dziejów życia literackiego w Polsce XVI i XVII wieku, ed. Dziechicieńska, Hanna, 197–219. Wrocław: Ossolineum, 1980.Google Scholar